دانش معلمان و تغییر در برنامه‌های درسی

نوع مقاله : نشست علمی

نویسنده

گروه مطالعات برنامه درسی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/jicia.2022.20306

چکیده

تغییر برنامه‌های درسی و ارتقای کیفیت آموزش بدون توجه به «دانش معلمان» به‌عنوان عامل کلیدی اجرا، به نتایج پایدار منجر نمی‌شود؛ زیرا حرفه معلمی مجموعه‌ای از دانش‌ها، مهارت‌ها و شایستگی‌های تخصصی است که در بسترهای سیاسی و فرهنگی جامعه دچار دگرگونی می‌شود و جایگاه اجتماعی آن را تعیین می‌کند. در عصر پیچیدگی، انتظار اصلی از معلم، مدیریت فرایند تغییر در محیط یادگیری است؛ بنابراین درک نظریه‌های تغییر آموزشی، بخشی از دانش ضروری معلمان محسوب می‌شود. رویکرد پیچیدگی به تغییر نشان می‌دهد تغییر آموزشی همواره همراه با عدم قطعیت، پیامدهای پیش‌بینی‌پذیر و پیش‌بینی‌ناپذیر، تعاملات آشوب‌گونه و اثرات کوچک با نتایج بزرگ است و آگاهی از این ویژگی‌ها می‌تواند اجرای تغییر را تسهیل کند. تحقق برنامه‌های درسی مهارت‌محور نیز مستلزم بازتعریف مأموریت دانشگاه‌ها در تربیت سرمایه انسانی، تولید و انتشار دانش و پیوند مؤثر با کاربران دانش است. در سطح راهبردی، شفاف‌سازی تغییر برنامه درسی به‌عنوان فعالیت علمی، گنجاندن درس تغییر و نوآوری در برنامه دانشگاه فرهنگیان، تبیین ویژگی‌های تغییرات برنامه درسی برای افزایش پذیرش، و توسعه فرهنگ نوآوری در میان مجریان، پیش‌شرط اجرای موفق اصلاحات است. همچنین حمایت مستمر از معلمان، طراحی برنامه‌های توسعه حرفه‌ای بلندمدت، و تقویت ارتباط دانشگاه و مدارس با مراکز فنی‌وحرفه‌ای برای هم‌راستاسازی آموزش و اشتغال، به‌عنوان الزامات کلیدی سیاست‌گذاری معرفی می‌شود.