گروه مدیریت عملیات و فناوری اطلاعات، دانشگاه علامه طباطبائی
10.22054/jicia.2022.20316
چکیده
رمزارزها و فناوری زنجیره بلوک در دهه اخیر بهعنوان یکی از نوآوریهای بنیادین نظام پولی جهانی، فرصتها و تهدیدهای همزمانی را برای اقتصاد ایران ایجاد کردهاند و مواجهه سیاستی با آنها نیازمند شناخت دقیق، برنامهریزی عملیاتی و چارچوب حقوقی شفاف است. ظرفیتهای اصلی این حوزه شامل امکان توسعه کسبوکارهای استخراج و مبادله رمزارزها، ایجاد اشتغال با سرمایهگذاری نسبتاً کم، و بهرهگیری از مزیت نسبی کشور در انرژی ارزان و نیروی کار است؛ بهگونهای که استخراج در مقیاس کوچک (کمتر از ۵۰ دستگاه) از نظر هزینه و آموزش قابل اجرا و از منظر درآمدی جذاب ارزیابی میشود. در مقابل، چالشهای کلیدی شامل مخاطرات امنیتی، نوسانات شدید قیمت، محدودیتهای تولید، خلأهای قانونی و حقوقی، ابهام در مالیاتستانی، و نگرانی از پولشویی است. همچنین مصرف بالای انرژی در شبکههایی مانند بیتکوین، مسئلهای راهبردی است و سودآوری استخراج بهشدت به قیمت برق و سازوکارهای تنظیمگری وابسته خواهد بود. از منظر سیاستی، رویکردهای سلبی میتواند کشور را از مزایای این فناوری محروم کند و ضرورت دارد قوای سهگانه برای تدوین لوایح و مقررات متناسب، ایجاد وحدت رویه در اعلام مواضع رسمی، توسعه آموزش عمومی و تخصصی بلاکچین در دانشگاهها، و تشکیل نهادهای تخصصی پژوهشی و صنفی اقدام کنند.