آسیب‌شناسی آموزش زبان انگلیسی در مقطع ابتدایی (1) و (2)

آموزش زبان انگلیسی در مقطع ابتدایی از منظر آموزشی، فرهنگی و سیاست‌گذاری یکی از موضوعات مناقشه‌برانگیز نظام آموزشی ایران است که نیازمند بررسی علمی و میان‌رشته‌ای است. مسئله اصلی در این حوزه تنها «مجاز یا غیرمجاز بودن» آموزش زبان نیست، بلکه تعیین سن مناسب شروع، شیوه‌های مؤثر آموزش، کیفیت نظام تربیت معلم و نیز نسبت آموزش زبان خارجی با تقویت زبان فارسی و هویت فرهنگی کودکان است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد ناکارآمدی آموزش زبان در ایران عمدتاً ناشی از دو عامل است: انتخاب سن و مقطع نامناسب برای شروع، و تداوم روش‌های سنتی و غیرکاربردی تدریس که پس از سال‌ها آموزش، توانایی ارتباطی واقعی در زبان‌آموزان ایجاد نمی‌کند. در عین حال، فرض آسیب‌زایی قطعی زبان دوم برای زبان مادری رد شده و بر این نکته تأکید می‌شود که یادگیری زبان دوم، در صورت طراحی صحیح، می‌تواند به تعمیق زبان اول و ارتقای توانش بینافرهنگی کمک کند. راهبردهای پیشنهادی شامل اصلاح آموزش زبان در همه مقاطع، تعیین سن آموزش بر مبنای پژوهش‌های معتبر، تقویت آموزش زبان فارسی و رفع نقایص آن، تربیت معلمان متخصص دارای صلاحیت حرفه‌ای و مهارت کار با کودک، افزایش ساعات آموزش، تدوین معیارهای ارزیابی و سنجش استاندارد (مانند آزمون‌های جامع مهارت‌محور)، توجه به بافت‌های فرهنگی مناطق مرزی و حرکت به سمت برنامه‌ریزی تدریجی و واقع‌بینانه در سیاست‌گذاری آموزشی است.