ورزش و سالمندی زنان در ایران

نوع مقاله : نشست علمی

نویسنده

گروه مدیریت و برنامه‌ریزی در تربیت بدنی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/jicia.2023.20277

چکیده

افزایش امید به زندگی و تغییر ساختار سنی جمعیت، سالمندی را به یکی از مسائل محوری رفاه و سلامت در ایران تبدیل کرده و در این میان، فعالیت بدنی به‌عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای کاهش سرعت سالخوردگی و ارتقای کیفیت زندگی زنان سالمند مطرح است. شواهد نشان می‌دهد ورزش منظم با بهبود کارکرد قلب و ریه، ارتقای خواب، افزایش آرامش، و پیشگیری از بیماری‌های شایع سالمندی همراه است و در سطح روانی–اجتماعی نیز با کاهش افسردگی، افزایش رضایت از زندگی، تقویت روابط اجتماعی و حفظ نشاط در دوره بازنشستگی ارتباط دارد. با این حال، توسعه ورزش سالمندان با موانع نهادی و ساختاری مواجه است؛ از جمله کم‌توجهی سازمان‌های ورزشی به ورزش همگانی نسبت به ورزش قهرمانی، فقدان دانش کاربردی در آموزش و توانبخشی سالمندان، نبود تجهیزات و فضاهای متناسب، گرانی خدمات ورزشی برای سالمندان کم‌درآمد، تبعیض سنی و جنسیتی در تخصیص امکانات، کمبود آگاهی عمومی درباره فواید ورزش، و مسئله تنهایی و نبود همراه برای مشارکت در فعالیت‌های ورزشی. راهبردهای پیشنهادی بر تغییر نظام انگیزشی مدیران از مدال‌آوری به ارتقای سلامت عمومی، تأمین زیرساخت‌های تخصصی ورزش سالمندی، تربیت مربیان ویژه سالمندان در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، ترویج رسانه‌ای ورزش سالمندی، برگزاری رویدادهای ورزشی و تشکیل کانون‌های سالمندی و گردشگری، و طراحی خدمات ورزشی ارزان یا رایگان با حمایت‌های مالیاتی و یارانه‌ای تأکید دارد.